Dîkê Şeng

Posted By: qadiron: January 05, 2015In: Çand û HunerNo Comments

Belevkirin û şîrovekirin: Salihê Heydo

Ev sirûd ji bo zarkon tê gotin û bi naveroka xwe têr û tije ye, ji aliyê avakirina xwe jî pir şayik û lihevhatî ye û ji aliyê kêş, rêzbend, movik, kît, û awaza xwe ve jî pir li pêş e.

Çawa tê zaninê zarok pir ji vê sirûdê hez dikin û kêfa wan pir pê re tê, lewra naveroka wê li ser dîkekî ye ku ew dîk pir sipehî û bedew û xurt û gernaze ye. Çêl û pesnê vî dîkî bi her awayî tê dane, geh bi mêranî û xurtbûnê, geh bi bedwebûnê û çelengîyê, geh jî bi jêhatîbûn û xweparestinê, û ji aliyekî ditir ve bi xwedênasî û ayînê ve tê girêdan, û ya balkêş gundî û cotkaran gurîxî kar û xebatê dike, lewra dîk pir di folkorê Kurdan de cihê herî pîroz û layiq destine, loma em dibînin li devera Mawet Başûrê Kurdistanê parêzgeha Silêmanîyê şêniyên wê deverê goştê dîkan naxun, dibêjin ku heram û guneh e, çimkî dîk di efsaneyên wan de ew ji kuştin û qîrkirinê parastine di demên dûr û dêrîn de, dema ku êrîşek di nîvê şevê de hatîye ser wan û dîk bang daye ew ji xew rakirine û rabûne berevanî ya xwe kirine heyanî ku dijminê xwe şikenandine û ew ji ser xwe vegerandine, ji milkî dîtir ve jî tê gotin ku dîk qasîdê Xwedê ye û cihekî wî di nav civaka xwedênasan de heye lewra sirûda jêrîn bi vî awayî tê gotin

SIRÛD

Dîkê mi dîkê şeng e

Bedew û perrî reng e

Bi kumbir û kumçik e

Kumsor e kum nenik e )1)

Zilf û gerden bi mor e

Li meydanê nehtor e

Serê kumik terraş e

Azan dide ser kaş e

Timî qexbû dixwaze

Bi (2) koçek û li paz e (3(

Mirîşka l’ xwe d’ civîne